KONYA EKONOMİSİNE GENEL BAKIŞ
Konya sanayisi günümüzde birçok sektörde üretim yaparak, tarihsel olarak kullanılan “tahıl ambarı” kimliğinin yanına “sanayi şehri” kimliğini de eklemiştir. 130 ülkeye ihracat yapan Konya, sanayiden tarıma, ulaşımdan turizme kadar birçok alanda ülkemizin önde gelen şehirlerinden birisidir.
Ülkemizde 1960’lı yıllarda organize sanayi bölgeleri kurulmaya başlanmıştır. İlimizde I. Organize Sanayi Bölgesi 1967 yılında, II. Organize Sanayi Bölgesi 1976 yılında ve son olarak da III. Organize Sanayi Bölgesi 1995 yılında kurulmuştur. 1 Mayıs 2006 tarihi itibariyle II. ve III. Organize Sanayi Bölgeleri Konya Organize Sanayi Bölgesi (KOS) olarak birleştirilmiştir. IV. Organize Sanayi Bölgesi çalışmalarında ise gelinen son duruma göre, imar ve parselasyon çalışmaları tamamlanmış olup, İl Özel İdaresi tarafından onaylamıştır. IV. OSB alanının, Tapu Sicil Müdürlüğünden tapusu çıkarılmıştır ve altyapıya ilişkin proje çalışmalarına devam edilmektedir.
Konya sanayisi, yapısı itibariyle diğer ülke illeri sanayilerinden farklı olarak aynı anda bir çok alanda faaliyet gösteren sektörleri içerisinde barındırmaktadır. Konya’daki gelişmiş sektörlerin başında, aşağıdaki tabloda da görüldüğü gibi otomotiv yan sanayi ve makine sanayi gelmektedir. Ziraat alet makineleri imalat sanayi, döküm sanayi, plastik boya ve kimya sanayi, inşaat malzemeleri sanayi, kâğıt ve ambalaj sanayi, gıda ve ayakkabıcılık sanayi ilimizin diğer gelişmiş sektörleridir.
2011 yılı Ekim ayı verilerine göre 1. OSB’de 157, Konya Organize Sanayi Bölgesi’nde 362 ve Büsan Sanayinde 466 adet olmak üzere Organize Sanayi Bölgelerimizde toplam 985 firma faaliyet göstermektedir.
TABLO 1. Organize Sanayi Bölgelerindeki Firmaların Sektörel Dağılımı (Ekim 2011)
Sıra | Sektör | 1.OSB | KOS | BÜSAN | TOPLAM |
1 | Otomotiv Yan Sanayi | 21 | 72 | 67 | 154 |
2 | Oto Dış Aksamı, Damper, Karasör Sanayi | – | 8 | 9 | 9 |
3 | Ziraat Alet Makineleri İmalat Sanayi | 14 | 22 | 14 | 40 |
4 | Makine ve Yedek Parça İmalat Sanayi | 11 | 53 | 177 | 64 |
5 | Döküm Sanayi | 12 2 | 24 | 15 | 43 |
6 | Kağıt ve Ambalaj Sanayi | 5 | 5 | 7 | 28 |
7 | Sondaj Boru ve Sulama Sistemleri | 10 | – | – | 16 |
8 | Plastik, Boya ve Kimya Sanayi | 13 | 25 | 28 | 69 |
9 | İnşaat Malzemeleri Sanayi | 5 | 15 | 45 | 66 |
10 | Deri ve Tekstil Ürünleri İmalat Sanayi | 9 | – | 7 | 19 |
11 | Değirmen Makineleri İmalat Sanayi | 9 | 4 | – | 15 |
12 | Demir Dışı Metaller (Alüminyum Sanayi) | 7 | 52 | 16 | 48 |
13 | Gıda Sanayi | – | 15 | 38 | 54 |
14 | Ağaç, Mobilya ve Orman Ürünleri | – | 3 | 17 | 27 |
15 | Diğer | 39 | 68 | 26 | 274 |
| Toplam | 157 | 362 | 466 | 985 |
Kaynak: Konya OSB Müdürlükleri
- Organize Sanayi Bölgesi’nde yaklaşık olarak 6.000 kişi, 2. ve 3. Organize Sanayi Bölgesi’nde (Konya Organize Sanayi Bölgesi) ise yaklaşık 20 bin kişi istihdam edilmektedir.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın kredi desteği ile tamamlanan küçük sanayi siteleri Türkiye’de485 adet iken Konya’da 22 adettir. Türkiye’de kredi desteği ile tamamlanan küçük sanayi sitesi sayısı sıralamasında Konya 1. sırada yer almakta ve Türkiye’de bulunan küçük sanayi sitelerinin %4.9’u Konya’da bulunmaktadır.
Konya’da Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın desteğiyle kurulmuş 4.560 adet işyeri bulunmaktadır. Ticaret Odası, Sanayi Odası, Ticaret Borsası ve Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği toplam 70.622 faal üyenin kayıtlı bulunduğu ilimizde, 20.609 üye Ticaret Odası’na, 1.420 üye Sanayi Odası’na, 1.154 üye Ticaret Borsası’na, Konya merkez ve ilçeleri de dâhil olmak üzere 52.015 üye de Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği’ne kayıtlıdır.
Konya ili 2011 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam marka başvuru sayısında 2003 marka başvurusu ile 6. sırada yer alırken, 636 kabul edilen marka sayısı ile 7.sırada yerini almıştır.
Yıllık bazda bakıldığı zaman ise, Konya en fazla marka başvurusunu 2006 yılında yapmıştır. Bu yılda toplam marka başvuru sayısı 1.900’e ulaşmıştır. 2007 yılında 1.146’ya düşse de 2008 yılında tekrar 1.621’e çıkarak yükselişe geçmiştir. 2009 yılında marka başvurusu sayısı 1.554’e düşmüştür. Buna karşın onaylanan marka sayısında ise en fazla 2007 yılında olmuş ve 1.309 adet marka başvurusu kabul edilmiştir.