Tarihinde Hitt, Frig, Pers, Roma gibi uygarlık ve imparatorlukların egemenliğinde kalan Çankırı ve yöresi 1082 yılında Emir Karatekin tarafndan fethedilerek Türk topraklarına dahil olmuştur. Osmanlı Döneminde Sancak Merkezi, Liva ve Mutasarrıflık olarak idari bölünüşte yerini alan Çankırı, Cumhuriyet Döneminde Vilayetler İdaresi Konumu ile İl olmuştur. İlimiz, Bat Karadeniz ile İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak Bölümü arasında yer alır. İlin yüzölçümü 7.490 Km²’dir. Rakım, İl Merkezi 750 metre olup, ilçe merkezlerine göre 580 ile 1.260 metre arasında değişmektedir.

15.06.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren yeni teşvik sistemi 4 farklı uygulamadan oluşmaktadır

1- Genel Teşvik Uygulamaları

2- Bölgesel Teşvik Uygulamaları

3- Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki

4- Stratejik Yatırımların Teşviki

Teşvik uygulamaları açısından illerin gelişmişlik düzeyini göre Çankırı ili 5. bölge içerisinde batıya en yakın ve avantajlı ildir.. Yatırımların OSB ‘de yapılması halinde devletten teşvik desteği (Doğu ve Güneydoğu bölgesi olan) 6.bölge kapsamında değerlenmektedir.

Katma Değer Vergisi İstisnası:

Teşvik belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.

Gümrük Vergisi Muafiyeti:

Teşvik belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.

Vergi İndirimi:

Gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar, indirimli olarak uygulanmasıdır.

Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği:

Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır.

Gelir Vergisi Stopajı Desteği:

Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için belirlenen gelir vergisi stopajının terkin edilmesidir. Sadece 6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür.

Sigorta Primi Desteği:

Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Sadece 6. bölgede gerçekleştirilecek bölgesel, büyük ölçekli ve stratejik yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür.

Faiz Desteği:

Faiz Desteği, teşvik belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için sağlanan bir finansman desteği olup, teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır.

Yatırım Yeri Tahsisi:

Teşvik Belgesi düzenlenmiş yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilmesidir.

Katma Değer Vergisi İadesi:

Sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV’nin iade edilmesidir.

Teşvik edilmeyecek veya teşviki için aranan şartları sağlayamayan yatırım konuları hariç olmak üzere, asgari sabit yatırım tutarı ve kapasiteler üzerindeki yatırımlar bölge ayrımı yapılmaksızın Genel Teşvik Uygulamaları kapsamında desteklenmektedir.

Bölgesel Teşvik Uygulamalarında her ilde desteklenecek sektörler, illerin potansiyelleri ve ekonomik ölçek büyüklükleri dikkate alınarak tespit edilmiş olup, bölgelerin gelişmişlik seviyelerine göre yardım yoğunlukları farklılaştırılmıştır. Bu uygulama kapsamında sağlanan destek oran ve süreleri özet olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

KDV İstisnası

VAR Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR

Vergi İndirimi

Yatırıma Katkı Oranı (%)

OSB Dışı

40

OSB İçi

50 Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Destek Süresi OSB Dışı 7 yıl OSB İçi 10 yıl

Yatırım Yeri Tahsisi

VAR Faiz Desteği İç Kredi 5 Puan Döviz / Dövize Endeksli Kredi 2 Puan

Sigorta Primi Desteği

YOK Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK

 Bölgesel Teşvik Uygulamaları kapsamında 5. Bölge destekleri ile desteklenecek yatırım konuları şöyledir:

o Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde yapılacak turizm yatırımları,

o Madencilik yatırımları,

o Demiryolu ve denizyolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar,

o 20 Milyon Türk lirası üzeri belirli ilaç ve savunma sanayi yatırımları,

o Test merkezleri, rüzgar tüneli ve bu mahiyetteki yatırımlar (otomotiv, uzay veya savunma sanayine yönelik olanlar),

o Asgari 50.000 m2 kapalı alana sahip uluslararası fuar yatırımları,

o Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek ilk, orta ve lise eğitim yatırımları.

o Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen AR-GE projeleri neticesinde elde edilen ürünlerin üretilmesine yönelik yatırımlar,

Aşağıda belirtilen 12 yatırım konusu, büyük ölçekli yatırımların teşviki çerçevesinde desteklenmektedir.

Sıra No Yatırım Konuları Asgari Sabit Yatırım Tutarları (Milyon TL)

1

Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı

1000 2 Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı 200

3

Liman ve Liman Hizmetleri Yatırımları

200 4 Motorlu Kara Taşıtlarının İmalatı Yatırımları 4-a Motorlu Kara Taşıtları Ana Sanayi Yatırımları 200 4-b Motorlu Kara Taşıtları Yan Sanayi Yatırımları 50

5

Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri ve/veya Vagon İmalatı Yatırımları

50 6 Transit Boru Hattıyla Taşımacılık Hizmetleri Yatırımları

7

Elektronik Sanayi Yatırımları 8 Tıbbi Alet, Hassas ve Optik Aletler İmalatı Yatırımları

9

İlaç Üretimi Yatırımları 10 Hava ve Uzay Taşıtları ve/veya Parçaları İmalatı Yatırımları

11

Makine (Elektrikli Makine ve Cihazlar Dahil) İmalatı Yatırımları 12 Metal Üretimine Yönelik Yatırımlar: Maden Kanununda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerin cevher ve/veya konsantresinden nihai metal üretimine yönelik yatırımlar (bu tesislere entegre madencilik yatırımları dahil)

Bu uygulama kapsamında sağlanan destek oran ve süreleri özet olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR İÇİN SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI Destek Unsurları V.BÖLGE ÇANKIRI KDV İstisnası VAR Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR Vergi İndirimi Yatırıma Katkı Oranı (%) OSB Dışı 50 OSB İçi 60 Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Destek Süresi OSB Dışı 7 yıl OSB İçi 10 yıl Yatırım Yeri Tahsisi VAR Sigorta Primi Desteği YOK Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK

 Bölgesel veya Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki Uygulamaları kapsamında vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği açısından bir alt bölge destekleri sağlanacak yatırımlar şöyledir:

o OSB’lerde yapılacak yatırımlar,

o Aynı konuda faaliyet gösteren firmaların sektörel işbirliğine dayalı entegrasyon yatırımları,

İthalat bağımlılığı yüksek olan ara malı veya ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar stratejik yatırımların teşviki uygulamaları kapsamında desteklenmektedir. Bu kapsamda desteklenecek olan yatırımların aşağıdaki kriterlerin tamamını sağlamaları gerekmektedir.

o Asgari sabit yatırım tutarının 50 milyon TL olması,

o Yatırım konusu ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması,

o Yatırımla sağlanacak asgari katma değerin %40 olması (rafineri ve petrokimya yatırımlarında bu şart aranmayacaktır),

o Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değeri son 1 yıl itibariyle en az 50 Milyon $ olması (yurt içi üretimi olmayan mallarda bu şart aranmayacaktır)

Bu uygulama kapsamında sağlanan destek oran ve süreleri özet olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

STRATEJİK YATIRIMLAR İÇİN SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI Destek Unsurları BÖLGELER I II III IV V VI

KDV İstisnası

VAR Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR

Vergi İndirimi

Yatırıma Katkı Oranı (%)

50 Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Destek Süresi 7 yıl (6. Bölgede 10 Yıl)

Yatırım Yeri Tahsisi

VAR Faiz Desteği İç Kredi 5 Puan Döviz / Dövize Endeksli Kredi 2 Puan

Sigorta Primi Desteği

10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) Gelir Vergisi Stopajı Desteği 10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin)

KDV İadesi

VAR (Sadece 500 Milyon TL ve üzeri yatırımlar için)

COĞRAFİ KONUM AVANTAJLARI

Çankırı 5. bölge doğu illeri içerisinde batıdaki illere özellikle de sanayi ve ticaretin kalbi İSTANBUL’A, KARADENİZE ve BAŞKENTE yakın olması ve bu şehirlerle ulaşım imkanlarının gelişmiş olması çok önemli ölçüde Yatırım önceliğine, yatırım yeri avantajına sahiptir.

ULAŞIM AVANTAJLARI

*KARAYOLLARI

Çankırı-Ankara ulaşımını sağlayan karayolunun duble yol ile bağlı olması, Çankırı-İstanbul karayolu duble yol+otoban yol olması, İlimizden Karadeniz’i, İran’ı ve doğuyu İstanbul’a bağlayan E-80 (D100) devlet yolu ve Anadolu’yu Karadeniz’e bağlayan Ankara-İnebolu Karayolu geçmektedir. Gerede-Samsun Otoyolu yapımı mevcut E-80(D100) Karayoluna paralel geçmesi İstanbul’a ve Samsun’a ulaşımı daha da kolaylaştıracak olması bu karayolları ile yatırımcıyı doğu, batı, kuzey ve güneydeki illerle kolaylıkla ulaşım sağlayabilecektir.

Bazı İllere Olan Uzaklıklar

ÇANKIRI – ANKARA :100 km

ÇANKIRI – ÇORUM :150 km

ÇANKIRI – İSTANBUL :497 km

ÇANKIRI – KARABÜK :195 km

ÇANKIRI – İZMİR :711 km

ÇANKIRI – KASTAMONU :114 km

ÇANKIRI – KRIKKALE :106 km

ÇANKIRI – BOLU :235 km

*DEMİRYOLU

İlimizde, demiryolu ile yolcu ve yük taşımacılığı yapılmaktadır. Ankara-Çankırı-Karabük-Zonguldak hattı arasında yük ve yolcu taşıması yapılan tren seferleri düzenlenmektedir. Çankırı ili Batı Karadeniz ve İç Anadolu arasındaki demiryolu hattı ile özellikle yük taşımacılığı bakımından yatırımcılara kolaylık sağlamaktadır.

*HAVAALANI VE LİMANLAR

Çankırı’da havaalanı bulunmamaktadır. Ancak,İlimiz Ankara Esenboğa Havalimanı’na 100 km (yaklaşık 1 saat) mesafededir. İlimiz, Sinop Limanına yaklaşık 200 Km. Kastamonu (İnebolu) limanlarına 154 Km. mesafededir.

DOĞAL MADEN YATAKLARI AVANTAJLARI:

İlimiz maden yatakları yönünden oldukça zengin bir yapıya sahip olup, bu madenlerin sanayiye dönüşmesi için yatırımcıları beklemektedir. İlimizde bulunan madenler;

*ASBEST ( Asb )

Şabanözü (Gümerdiğin, Akkaya Köyleri) Yatağı

Tenör : % 1-30 Asbest Lif boyu 0.5-2 mm

Rezerv : 3 850 ton mümkün olup yataklardan geçmiş yıllarda üretim yapılmıştır.

*BAKIR ( Cu )

Yapraklı (Geriş, Urvay), Şabanözü (Bakırlı) zuhurları

Tenör: % 0.63-6.5 Cu

Rezerv: Zuhur olduğu için rezerve yönelik çalışma yapılmamıştır. *BENTONİT (Ben) Şabanözü (Çaparkayı, Hançılı Köyleri), Eldivan (Küçük Hacıbey), Kurşunlu (Beşpınar), İlgaz (Kızılibrik), Çerkeş (Bayındır) yatakları Kalite :Sondaj, döküm kumu ve ağartma toprağı

Rezerv :Ülkemizin önemli bentonit yataklarının bulunduğu Çankırı’da 2 milyon ton civarında görünür rezerv tespit edilmiştir. Yatakların birçoğu işletilmiş ya da halen işletilmektedir. *ÇİMENTO HAMMADDELERİ (Çmh) Kurşunlu-llgaz Tenor : – Rezerv :Rrezerve yönelik çalışma yoktur. *DİYATOMİT (Diy) Çerkeş (Akhasan), Orta (Karaağaç, Baştağ) Yatakları Tenor :% 65-81 Si02 Rezerv :1.056.102 ton görünür, 3.713.535 ton muhtemel, 1.493.000 ton mümkün olup Akhasan yatağı işletilmektedir. *DOLOMİT ( Dol )

Eskipazar-Sofular Yatağı

Tenör : % 20.73 MgO ve % 30.66 CaO

Rezerv : 236 250 000 ton görünür+muhtemel

*KAYA TUZU ( Na )

Merkez-Ballıbağ Köyü Yatağı

Tenör : % 88 NaCl

Rezerv : 808 000 000 ton görünür + muhtemel rezerv vardır. Yatak Tekel tarafından işletilmektedir.

*KİL ( Kil )

Orta-Sakarcaören Sahası

Tenör : % 19-36 Al2O3

Rezerv : 30 000 000 ton mümkün rezerv

Korgun-Maruf Köy Yatağı

Tenör : % 31-36 Al2O3, % 5 Fe2O3

Rezerv : 139 000 000 ton görünür rezerv

*MANGANEZ ( Mn )

Devres, Ilgaz Yatağı

Tenör : % 17.92 Mn

Rezerv : 300 ton mümkün olup Ilgaz yatağından geçmiş yıllarda 300 ton cevher üretilmiştir.

* MANYEZİT ( Mag )

Sarıalan-Alıç Sahası

Tenör : % 42-58 MgO ,%8,26 SiO2 %1,75 CaO

Rezerv : 862 000 ton görünür, 632 000 ton mümkün rezerv

*MERMER ( Mr )

Kurşunlu-Sarıalan Köyü-ÇANKIRI SERPANTİN

Kalite: Orta

Rezerv:1 990 000 m3

Kurşunlu-Çırdak Köyü

Kalite : Iyi

Rezerv : 4 153 000 m3 muhtemel rezerv

Kurşunlu-Sarıalan Köyü

Kalite : Orta

Rezerv : 45 000 000 m3 muhtemel rezerv

*PERLİT ( Per )

Orta (Kalfat, Eriklibel, Asarözü, Ovacıközü, Salur K., Karagöl, Yeniyayla) Yatakları

Kalite : Orta ve düşük

Rezerv : 70 000 000 ton görünür

*REFRAKTER KİL (kil)

Korgun Sahası Tenor :PCE 23-31, % 13,70-27,38 Al203 Refrakter kil Rezerv :Toplam 137.127.431 ton görünür refrakter ve kısmen seramik kili (52.465.290 tonu yüksek-orta refrakter kaliteli) *TALK (Talk) Merkez (Dünek) ve Ilgaz zuhurları Tenor : – Rezerv :Zuhur olduğu için rezerve yönelik çalışma yoktur.

İlimizin gelişmesinde GÜÇLÜ YÖNLERİ

– Genç bir nüfusa sahip olunması,

– Ankara’ya yakın olması,

– İlin içinden Karadeniz’i İstanbul’a bağlayan Samsun-İstanbul ile İç Anadolu’yu Karadeniz’e bağlayan Ankara-İnebolu yollarının geçmesi,

– Tarım, hayvancılık potansiyellerinin varlığı,

– Tarıma dayalı sanayinin gelişebilme olanakları,

– Zengin maden yataklarının varlığı,

– Turizm olanaklarının, orman ve termal su kaynaklarının varlığı olarak belirtilebilir.

– Zengin maden yataklarının varlığı, ilde kaya tuzu potansiyelinin Türkiye’ye öncülük edebilecek derecede mevcut olması,

– Deniz ve Hava yolu bağlantı noktalarına yakınlığı

İlimizin gelişmesinde ZAYIF YÖNLERİ

– Alt yapı yetersizliği,

– İşsizlik,

– İl dışına göç,

– Yeraltı ve yerüstü kaynaklarının yeterince değerlendirilememesi,

– İmalata yönelik özel sektör yatırımlarının yetersizliğidir

– Parçalı arazi yapısının varlığı,

– Geçmişte kurulan çok ortaklı özel sektör yatırımlarındaki başarısızlıklar,

– Girişimcilik kültürü ile Ar-Ge ve İnovasyona olan ilgilinin yeterince gelişmemiş olması,

İlimizin gelişmesinde FIRSATLAR

– Son yıllarda kurulmuş ve altyapısı hızlı bir şekilde devam eden yeni OSB’lerin varlığı,

– En avantajlı Teşvik Bölgesi olması,

– Organik tarım için uygun koşulların bulunması,

– Zengin orman varlığı,

– Sanayi alt yapısındaki gelişmelerden, Küçük Sanayi Sitelerinin varlığı, organize

sanayi bölgelerinin tamamlanarak çok kısa zamanda yatırıma hazır duruma olması,

– Turizm açısından özellikle dağ, yayla, sağlık turizmlerinin gelişmesini sağlayacak olanaklar

şeklinde sayılabilir.

İlimizin gelişmesinde TEHDİTLER

– Kamu desteğinin azalması,

– Tarım alanlarının amaç dışı kullanılması,

– Çarpık kentleşme,

– Erozyon, Deprem

– Düşük gelir düzeyi ve yoksulluktur.

– Küçük parçalı tarım arazisi yapısı,

– Deprem